خروج شریک از شرکت های تضامنی

خروج شریک از شرکت های تضامنی:شرکایی که تشکیل شرکت تضامنی می دهند ، اجازه ندارند بدون رضایت سایر شرکاء از شرکت خارج شوند و سهم الشرکه خود را به اشخاص ثالث واگذار نمایند(طبق ماده 123 قانون تجارت).

شرکت تضامنی:

شرکت تضامنی شرکتی است که تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌شود و اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض شرکت کافی نباشد ٬هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض هستند.

ماده 123 قانون تجارت :

ماده 123 قانون تجارت در این مورد چنین مقرر داشته است :

” در شرکت تضامنی هیچ یک از شرکا نمی توانند سهم خود را به دیگری واگذار نمایند مگر با رضایت تمام شرکاء ”

هر شریک با رضایت سایر شرکاء می تواند با دریافت وجه نقد یا سایر دارایی ها، سهم الشرکه خود را واگذار نموده و از شرکت خارج شود.

خروج هر شریک از شرکت

1-واگذاری سهم الشرکه به یک یا تعدادی از شرکای باقیمانده ؛

2-دریافت دارایی شرکت ؛

واگذاری سهم الشرکه به یک یا تعدادی از شرکای باقیمانده (در توضیح خروج شریک از شرکت های تضامنی) :

خروج شریک و واگذاری سهم الشرکه به یک یا تعدادی از شرکای باقیمانده، مبادله شخصی بوده و بر دارایی و بدهی شرکت هیچ گونه تاثیری ندارد.

این امر تنها به جابجایی نام شرکاء و تعویض و تغیر مالکیت آنان در دفاتر شرکت منجر می شود.

زیرا دارایی که به شریک خارج شونده واگذار می شود از محل دارایی شخصی بوده و یا بدهی که در این رابطه ایجاد می شود بدهی شخصی شرکاء بوده و هیچ ارتیاطی به شرکت ندارد.

خروج شریک از طریق دریافت دارایی شرکت :

در شرایطی که سهم شریک خارج شونده از محل دارایی های شرکت پرداخت شود. به طور هم زمان دارایی ها و سرمایه شرکت کاهش می یابد.

خروج شریک از این طریق ممکن است منجر به تجدید ارزیابی یا عدم تجدید ارزیابی دارایی ها و بدهی ها شود :

الف ) خروج شریک بدون تجدید ارزیابی :

اگر هنگام خروج شریک هیچ گونه تجدید ارزیابی در مورد دارایی و بدهی های شرکت صورت نگیرد. مبلغ پرداختی به شریک خارج شونده بر اساس میزان سهم الشرکه وی تامین می شود.

در این حالت ممکن است شریک خارج شونده (در توضیح خروج شریک از شرکت های تضامنی) :

1-با دریافت دارایی های شرکت ، معادل ارزش دفتری سهم الشرکه خود از شرکت خارج شود.

2-با دریافت دارایی های شرکت ، بیش از ارزش دفتری سهم الشرکه خود از شرکت خارج شود.

3-با دریافت دارایی های شرکت ، کمتر از ارزش سهم الشرکه خود از شرکت خارج شود.

ب ) دریافت دارایی های شرکت معادل سهم الشرکه ( سرمایه ) :

در صورتی که مبلغ پرداختی به شریک خارج شونده معادل سهم الشرکه وی باشد. عمل خروج شریک با بدهکار نمودن حساب سرمایه شریک خارج شونده و بستانکار نمودن وجوه نقد یا سایر دارایی ها به همین مبلغ صورت می گیرد.

در این حالت دارایی هاو سرمایه به یک نسبت کاهش می یابد.

پ ) دریافت دارایی های شرکت بیش از سهم الشرکه  (در توضیح خروج شریک از شرکت های تضامنی) :

هر گاه شرکت از سود آوری بالایی برخوردار باشد یا دارای ارزش نامشهودی باشد ( سرقفلی ) شریک به هنگام خروج از شرکت ممکن است مبلغی بیشتر از مانده سرمایه خود از شرکت مطالبه نماید.

مبلغی را که مازاد بر سرمایه شریک خارج شونده به وی پرداخت می شود به مصابه اختصاص پاداش به این شریک می باشد و به نسبت تقسیم سود و زیان به بدهکار سرمایه شرکای باقیمانده منتقل می شود.

ج ) دریافت دارایی های شرکت کمتر از سهم الشرکه (در توضیح خروج شریک از شرکت های تضامنی) :

این حالت زمانی پیش می آید که مشارکت در شرکت تضامنی برای شریک خارج شونده ، مطلوبیتی نداشته باشد.

در این حالت وی حاضر است با دریافت مبلغی کمتر از مانده سرمایه خود از شرکت خارج شود.

این امر به منزله اختصاص پاداش به شرکای باقیمانده بوده و موجب افزایش سرمایه آنها می شود.

این عمل با بدهکار نمودن حساب شریک خارج شونده و با بستانکار نمودن حساب سرمایه شرکای باقیمانده به نسبت مشارکت در سود و زیان شرکت و نیز حساب وجوه نقد معادل مبلغی که کمتر از سرمایه شریک خارج شونده پرداخت گردیده ، صورت می گیرد.

ح ) خروج شریک و تجدید ارزیابی :

اگر در مورد سهم الشرکه واقعی شریک خارج شونده بین شرکاء توافقی به وجود نیاید ، به ناچار دارایی ها و بدهی های واحد تجاری ، تجدید ارزیابی شده ، مازاد به نسبت تقسیم سود و زیان پس از کسر مالیات بین شرکاء تقسیم می شود.

جهت تعیین سهم الشرکه شریک خارج شونده و بستن حساب های وی در دفاتر شرکت ،

مراحلی به شرح زیر صورت می گیرد (در توضیح خروج شریک از شرکت های تضامنی) :

1-یک حساب تجدید ارزیابی در دفاتر افتتاح و نتیجه ارزیابی ها در آن منعکس و مانده این حساب که سود و زیان ناشی از تجدید ارزیابی می باشد به نسبت تقسیم سود و زیان به حساب سرمایه شرکاء منتقل می شود .

2-حسابی تحت عنوان حساب سهم الشرکه برای شریک خارج شونده در دفاتر افتتاح می شود.

3-مانده حساب سرمایه شریک خارج شونده را به حساب سهم الشرکه وی منتقل نموده و حساب سرمایه وی بسته می شود.

4-بهره سرمایه ، حق الزحمه ( در صورتی که تعیین شده باشد ) و سهم شریک خارج شونده از سود و زیان تا زمان حضور وی در شرکت محاسبه و به حساب سهم الشرکه اش منتقل می گردد.

5-سهم شریک خارج شونده از اندوخته به نسبت تقسیم سود و زیان محاسبه و به حساب سهم الشرکه اش منتقل می شود .

6-مانده حساب برداشت ، حساب جاری و حساب وام شریک خارج شونده به حساب سهم الشرکه اش منتقل می شود .

7-در پایان تنها حساب مربوط به شریک خارج شونده که هنوز در دفاتر شرکت بسته نشده ( یعنی حساب سهم الشرکه ) بدهکار و حساب دارایی واگذار شده بستانکار می شود و بدین ترتیب همه حساب های شریک خارج شونده در دفاتر بسته می شود.