ثبت شرکت سهامی عام

ثبت شرکت سهامی عام :
شرکت سهامی عام، کامل ترین و جامع ترین نوع شرکت سهامی است.شرکت سهامی عام شرکتی است که موسسین آن بخشی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می‌کنند. اما در شرکت سهامی خاص تمام سرمایه در زمان تاسیس توسط موسسین تامین و تادیه می‌شود.
ثبت شرکت سهامی عام چیست؟
برای ثبت هر شرکتی اصولا عده ای پیش قدم شده و حداقل مقدمات و تشریفات تشکیل شرکت را انجام می دهند. شرکت سهامی عام نیز از این قاعده جدا نبوده و برای ثبت شرکت سهامی عام عده ای به نام موسس اقدام نمایند.بایستی بدانید که شرکت سهامی عام برای تشکیل نیاز به پذیره نویسی نیز دارد و سرمایه آن شکل گرفته از سرمایه ای است که  وارد شرکت می کنند، به اضافه سرمایه ای که پذیره نویسان از طریق پذیره نویسی می دهند.
به این ترتیب متوجه می شویم که برای ثبت شرکت سهامی عام دو مرحله تاسیس و پذیره نویسی لازم است. ابتدا باید درباره ثبت شرکت سهامی عام اطلاعات کاملی کسب نمود و سپس بدانیم که پذیره نویسی برای شرکت های سهامی عام به چه صورت انجام می شود.

ثبت شرکت :

• مفهوم ثبت: ثبت به مجموعه اعمال مادی و حقوقی گفته می شود که شرکای اولیه شرکت برای ایجاد شرکت انجام می دهند و در واقع اعمالی است که قبل از تشکیل شرکت سهامی عام صورت می گیرد . برای تاسیس شرکت اصول کلی حاکم بر قراردادها باید رعایت شود.
• مفهوم موسس : موسس شخصی است که برای تشکیل شرکت پیشقدم شده و مقدمات تاسیس آنرا فراهم می آورد. موسس می تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد .

تمییز موسس از غیر موسس در شرکت سهامی اهمیت بالایی دارد. چرا که در مواردی، قانونگذار تکالیف و مسئولیت هایی بر عهده موسسان گذاشته است که باید فقط بر آنها تحمیل شود. خصوصا با توجه به اینکه مسئولیتهای جزایی نیز از جمله این مسئولیتها به شمار می رود که طبق اصل شخصی بودن مجازاتها فقط باید بر مجرم اعمال شود.

• مسئولیت موسسان : قانونگذار در لایحه ۴۷ برای حمایت از حقوق پذیره نویسان و اشخاص ثالث مقررات خاصی را برای موسسان پیش بینی نموده و مسئولیت های جزایی و مدنی را بر آنها تحمیل نموده است.

در واقع طبق ماده ۲۳ لايحه ، موسسان شرکت در قبال کلیه اقداماتی که برای تاسیس و به ثبت رساندن شرکت انجام می دهند مسئولیت تضامنی دارند. همچنین اگر حكم ابطلال شرکت به دلیل تقصير موسسان صادر شود آنان بطور تضامنی جوابگوی خسارات وارده به اشخاص ثالث و صاحبان سهام خواهند بود. در ماده ۲۴۳ و ۲۴۸ مواردی از مسئولیتهای جزایی این موسسان پیش بینی شده است.

• وظایف اولیه موسسان : طبق ماده ۶ ل.ا. ق. ت برای ثبت شرکت سهامی عام ، موسسین باید حداقل ۲۰% سرمایه شرکت را خود متعهد شده و لااقل 35% این مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام ” شرکت در شرف تاسیس ” نزد یکی از بانکها سپرده ، سپس اظهارنامه ای به ضمیمه ” طرح اساسنامه شرکت ” و طرح ” اعلامیه پذیره نویسی سهام ” که به امضای موسسین رسیده باشد، در تهران به اداره ثبت شرکتها و در شهرستانها به دایره ثبت شرکت ها و در نقاطی که دایره ثبت شرکتها وجود ندارد، به اداره ثبت اسناد و املاک محل تسلیم و رسید دریافت کنند.

اظهارنامه مذکور در فوق باید طبق ماده ۷ لایحه و طرح اساسنامه فوق الذکر باید طبق ماده ۸ لایحه تنظیم و تهیه شوند. همچنین طرح اعلامیه پذیره نویسی مذکور در ماده ۶ باید طبق ماده ۹ لايحه تنظیم شود. اظهارنامه مذکور در ماده ۶ باید با قید تاریخ به امضای کلیه موسسین رسیده و موضوعات زیر مخصوصا در آن ذکر شده باشد:

• نام شرکت
• هویت کامل و اقامتگاه موسسین
• موضوع فعالیت شرکت
• مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن به تفکیک
• تعداد سهام با نام و بی نام و مبلغ اسمی آنها و تعیین تعداد خصوصیات و امتيازات این گونه سهام در صورتی که سهام ممتاز نیز مورد نظر باشد.
• میزان تعهد هر یک از موسسین و مبلغی که پرداخت کرده اند با تعیین شماره حساب و نام بانکی که وجوه پرداختی در آن واریز شده است . در مورد آورده غیر نقدی ، تعیین اوصاف و مشخصات و ارزش آن به گونه ای که بتوان از کم و کیف آورده غیر نقدی اطلاعات به دست آورد.
• مرکز اصلی شرکت
• مدت فعالیت شرکت

مدارك ثبت شرکت سهامی عام :

در مرحله اول باید مدارك لازم جهت کسب اجازه پذیره نویسی شرکت سهامی عام که در حال تأسیس است، جمع آوری گردد که شامل موارد زیر است:

• دو نسخه طرح اظهارنامه شرکت سهامی عام
• دونسخه طرح اساسنامه شرکت سهامی عام
• دو نسخه طرح اعلامیه پذیره نویسی
• گواهی بانکی مبنی بر واریز حداقل 35 %سرمایه، تعهد توسط موسسین
• فتوکپی شناسنامه موسسین

مدارك لازم جهت ثبت شرکت سهامی عام :

• دو نسخه اظهارنامه
• دو نسخه اساسنامه
• دو نسخه صورت جلسه مجمع عمومی موسسین
• دو نسخه صورت جلسه هیئت مدیره (تعداد مدیران، حداقل پنج نفر است.)
• آگهی دعوت مجمع موسسین در روزنامه تعیین شده
• فتوکپی شناسنامه مدیران (در مورد اشخاص حقوقی، ارائه برگ نمایندگی، الزامی است)
• گواهی بانک مبنی بر واریز 35 % سرمایه شرکت
• ارائه مجوز یا موافقت اصولی یا مجوز از مراجع ذیصلاح در صورت نیاز

مشخصات ثبت شرکت سهامی عام :

• سرمایه شرکت در شرکت سهامی عام حداقل پنج میلیون ریال می باشد.
• در بحث تعداد سهامداران باید بدانید تعداد سهامداران شرکت سهامی عام حداقل 5 نفر است.
• تعداد اعضای هیئت مدیره در شرکت سهامی عام حداقل 5 نفر می باشد.
• مبلغ اسمی هر سهم در شرکت سهامی عام نباید از مبلغ ده هزار ریال بیشتر باشد.
• شما می توانید در بورس ، سهام شرکت سهامی عام را بفروش برسانید.
• انتقال سهام در شرکت سهامی عام، نیاز به موافقت سایر سهام داران ندارد.
• شرکت های سهامی عام قادر به انتشار اوراق قرضه می باشند.

پذیره نویسی هنگام ثبت شرکت سهامی عام :

پذیره نویسی سهم عبارت است از عمل حقوقی که به موجب آن شخص تعهد می کند با تامین قسمتی از سرمایه شرکت در حدود مبلغ آورده شده در شرکت سهامی عام شریک شود.
گفتیم که موسسان قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق مراجعه به عموم تامین می کنند. آنها این درخواست را از طریق اعلامیه پذیره نویسی به مردم اعلام می کنند. و مردم هم در صورت تمایل به درخواست آنها پاسخ گفته، مقداری از سرمایه شرکت را تامین می کنند. این جوابگویی مردم به موسسان را پذیره نویسی گویند که در واقع قبول پیشنهاد موسسان برای تامین قسمتی از سرمایه شرکت توسط دیگران است. تمامی اشخاصی که دارای اهليت هستند و اشخاص محجور از طریق نماینده قانونی یا قضایی خود و اشخاص حقوقی در صورتیکه اساسنامه آنها به آنها اجازه پذیره نویسی بدهد ، می توانند اقدام به پذیره نویسی کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید به مقاله ” پذیره نویسی ” مراجعه کنید.

تشکیل سرمایه و تخصیص سهام :

پس از تعهد کلیه سرمایه شرکت و پرداخت مبلغ مورد نیاز ، سهام هر موسس یا پذیره نویس به نسبت سرمایه ای که آورده است به او تخصیص داده می شود.

الف – میزان سرمایه

گفته شد که برای ثبت شرکت سهامی عام ، باید تمام سرمایه شرکت تعهد و حداقل ۳۵ درصد آن به صورت نقد پرداخت شود.
حداقل سرمایه برای ثبت شرکت سهامی عام ۵ میلیون ریال است .
خود موسسان باید ابتدا ۲۰ درصد سرمایه شرکت را تعهد و ۳۵ درصد آنرا پرداخت کنند.

1. آورده نقدی ثبت شرکت سهامی:

دست کم ۳۵ درصد آورده شرکا (موسسان و پذیره نویسان) باید به صورت وجه نقد باشد (م ۶ل. ا. ق. ت) این مبلغ به حسابی که به نام شرکت در شرف تاسیس است نزد یکی از بانکها واریز می شود.
در عمل ، ممکن است صاحبان سرمایه تمام یا نصف سرمایه را پرداخت کنند . این پرداخت باید به طور واقعی صورت گیرد و بنابراین ، بانک باید از پذیره نویسان و موسسان وجه نقد دریافت کند. هر گاه پذیره نویس از موسسان طلبی داشته باشد نمی تواند از طریق تهاتر طلب خود را به پرداخت آورده نقدی اختصاص دهد . با این حال ، نباید این گونه تصور شود که پذیره نویس بایستی شخصا وجه را به بانک تسلیم کند، بلکه او می تواند از تمام وسایل بانکی از قبیل حواله – از حساب خود به حساب شرکت در شرف تشكيل – یا چک استفاده نماید.
  2.  آورده غیرنقدی ثبت شرکت سهامی:
آورده غیر نقدی شامل مال مادی ، مال غیرمادی ، منقول و غیر منقول و حتی صنعت. اما همان گونه که در مورد شرکت با مسئولیت محدود گفته شد، آوردن صنعت و فعالیت به عنوان آورده به شرکت نیز غیر منطقی است، چرا که از طرفی صنعت و آورده جز سرمایه شرکت محسوب نشده و از طرف دیگر شرکت به تنهایی تضمين طلب طلبکاران است. آورده غیر نقدی باید محاسبه و تسلیم شود. این محاسبات باید به تایید کارشناس رسمی دادگستری برسد . قانونگذار برای تقلب در محاسبه آورده های غیر نقدی در ماده ۲۴۳ لايحه مجازات تعیین کرده است.

• هنگام ثبت شرکت سهامی عام ، مبلغ اسمی هرسهم نباید از ۱۰ هزار ریال بیشتر باشد.
• در ثبت شرکت سهامی عام ، نقل و انتقال سهام نمی تواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهم شود.

 ب) تخصیص سهام :

همانطور که گفته شد شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم می شود. در قبال آورده هر کدام از موسسان و پذیره نویسان به تعداد لازم سهم اختصاص داده می شود. تعیین تعداد سهام پیش از دعوت و تشکیل مجمع عمومی موسس بر عهده موسسان است .
ارزش اسمی هر سهم که در طرح اساسنامه قید شده است ، هر مبلغی می تواند باشد ولی نباید از ۱۰ هزار ریال بیشتر شود.
تعیین تعداد سهام طی گزارشی از طرف موسسین باید حداقل پنج روز قبل از تشکیل مجمع عمومی موسس در محلی که در آگهی دعوت مجمع تعیین شده است برای مراجعه پذیره نویسان سهام آماده باشد.  این  اعلام باید به تصویب مجمع عمومی موسس برسد.
برای اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله ” مجمع عمومی موسس ” رجوع نمایید.

بند پنجم- ثبت و شخصیت حقوقی شرکت :

ماده ۱۷ لایحه اصلاح قانون تجارت می گوید: مجمع عمومی موسس با رعایت مقررات این قانون تشکیل می شود و پس از رسیدگی و احراز پذیره نویسی کلیه سهام شرکت و تادیه مبالغ لازم و شور درباره اساسنامه شرکت و تصویب آن، اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت را انتخاب می کند.
مدیران و بازرسان شرکت باید کتبا قبول سمت نمایند . قبول سمت به خودی خود دلیل بر این است که مدیر و بازرسی با علم به تکالیف و مسئولیت های سمت خود عهده دار آن گردیده اند. از این تاریخ شرکت تشکیل شده محسوب می شود.
همانطور که از ماده ۱۷ لایحه بر می آید ، از تاریخ قبولی سمت توسط مدیران و بازرسان ، شرکت تشکیل شده محسوب می شود ، در نتیجه ثبت شرکت در تشکیل شرکت و تحصیل شخصیت حقوقی آن نقشی ندارد و شرکت با حصول شرایط ماده 17 لایحه تشکیل می شود. اما قانونگذار شرکت را قبل از ثبت از حقوق بسیاری محروم می کند. در واقع اولا تا وقتی که شرکت به ثبت نرسیده ، صدور ورقه سهم یا گواهینامه موقت سهم ممنوع است (م ۲۸ لايحه) ثانيا انتشار اوراق قرضه مکن نیست. مگر وقتی که کلیه سرمایه ثبت شده شرکت تادیه شده و دو سال تمام از تاریخ ثبت شرکت گذشته و دو ترازنامه آن به تصویب مجمع عمومی رسیده باشد. (م ۵۵ لايحه) ثالثا استفاده از وجوه تأدیه شده به نام شرکت های سهامی در شرف تاسیس ممکن نیست ، مگر پس از به ثبت رسیدن شرکت (م ۲۲ لايحه).
اساسنامه ای که به تصویب مجمع عمومی موسس رسیده ، به ضميمه صورت جلسه مجمع و اعلامیه قبولی مدیران و بانوان برای ثبت شرکت به مرجع ثبت شرکتها تسلیم خواهد شد. به علاوه اگر شرکت تا شش ماه از تاریخ تسليم اظهارنامه مذکور در ماده ۶ این قانون به ثبت نرسد، موسسان و پذیره نویسان می توانند به بانکی که پذیره نویسی نزد آن صورت گرفته است مراجعه کنند و تعهد نامه و وجوه پرداختی خود را مسترد دارند. (م ۱۹ لایحه) .
در هر حال موسسان شرکت مسئول تمام اعمال و اقداماتی که به منظور تاسیس و تشکیل و به ثبت رسانیدن شرکت انجام داده اند می باشند و این مسئولیت تضامنی است (م ۲۳ و ۱۹ لايحه)
بنابراین اگر قبل از ثبت شرکت ، معاملاتی به نام شرکت انجام شده باشد ولی بعدا شرکت به ثبت نرسد و پذیره نویسان وجوه پرداختی خود را مسترد دارند، موسسان مسئول انجام تعهدات و معاملات هستند.